Magazyny wysokiego składowania, charakteryzujące się dużą wysokością i gęstością składowania towarów, stają przed szczególnymi wyzwaniami w zakresie bezpieczeństwa pożarowego. Dynamiczny rozwój technologii, zmieniające się przepisy prawne oraz rosnące wymagania branżowe sprawiają, że standardy bezpieczeństwa pożarowego muszą być stale aktualizowane. W tym artykule przyjrzymy się najważniejszym zmianom w wymaganiach dotyczących ochrony przeciwpożarowej w magazynach wysokiego składowania.

Zdj.1. Hala magazynowa

1. Nowe przepisy i normy

 Bezpieczeństwo przeciwpożarowe to kluczowy element zapewnienia ochrony życia i mienia w budynkach mieszkalnych, komercyjnych oraz przemysłowych. Aby sprostać wysokim wymaganiom i zapewnić efektywną ochronę przed pożarem, w Polsce stosuje się szereg norm i przepisów. Poniżej przedstawiamy trzy główne filary regulacji dotyczących systemów tryskaczowych, które każdy projektant, instalator oraz użytkownik tych systemów powinien znać.

• PN-EN 12845 "Stałe systemy gaśnicze. Systemy tryskaczowe. Projektowanie, instalacja i konserwacja"  

Ta europejska norma stanowi fundament dla wszystkich instalacji tryskaczowych w Polsce. Określa ona szczegółowo, jak należy projektować, instalować i utrzymywać stałe systemy tryskaczowe, aby zapewnić ich skuteczność w przypadku pożaru. Jest to kluczowe źródło wiedzy dla projektantów i instalatorów systemów przeciwpożarowych.

• Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji  

Polskie przepisy prawa budowlanego zawierają szereg rozporządzeń, które definiują wymogi dotyczące ochrony przeciwpożarowej budynków i innych obiektów budowlanych. Te regulacje prawne są niezbędne do zrozumienia obowiązków i standardów, które muszą być spełnione podczas budowy nowych obiektów oraz modernizacji istniejących.

• Polskie Normy (PN) dotyczące instalacji przeciwpożarowych  

W Polsce funkcjonuje wiele norm związanych z różnymi aspektami zabezpieczeń przeciwpożarowych, w tym z projektowaniem, instalacją i eksploatacją systemów przeznaczonych do ochrony przed ogniem. Te normy są regularnie aktualizowane, aby dostosować je do nowych technologii oraz zmieniających się warunków użytkowania obiektów.

 W odpowiedzi na rosnące zagrożenia pożarowe i złożoność nowoczesnych magazynów wysokiego składowania, przepisy dotyczące bezpieczeństwa pożarowego uległy znaczącym zmianom. Oto kluczowe aspekty, które zostały zaktualizowane w nowych regulacjach:

a. Zwiększenie minimalnych odstępów pionowych i poziomych: W celu zapewnienia lepszej wentylacji oraz zmniejszenia ryzyka szybkiego rozprzestrzeniania się ognia, zaktualizowane przepisy wymagają większych odstępów między składowanymi towarami a sufitami oraz pomiędzy regałami.

b. Użycie niepalnych i trudnopalnych materiałów: Nowe normy nakładają ścisłe wymagania dotyczące materiałów używanych w konstrukcji magazynów oraz do produkcji opakowań i palet. Materiały te muszą charakteryzować się wysoką odpornością na ogień, aby zminimalizować źródła zapłonu.

c. Zintegrowane systemy detekcji i alarmowania: Obecnie wymagane jest wyposażenie magazynów w zaawansowane systemy detekcji dymu i ciepła, które mogą nie tylko wczesnie wykrywać pożary, ale również automatycznie aktywować systemy alarmowe i gaśnicze.

d. Regularne przeglądy i certyfikacja: Nowe przepisy często wymagają regularnych przeglądów stanu technicznego instalacji przeciwpożarowych przez niezależne agencje certyfikujące, aby zapewnić ich stałą gotowość do działania i zgodność z najnowszymi standardami.

e. Zwiększony nacisk na analizę ryzyka: Przedsiębiorstwa są zobowiązane do przeprowadzania regularnych analiz ryzyka pożarowego, które powinny uwzględniać specyfikę składowanych towarów, ich zagrożenie pożarowe, oraz efektywność obecnych środków ochrony pożarowej.

f. Protokoły postępowania w przypadku pożaru: Firmy muszą opracować i regularnie aktualizować protokoły postępowania w przypadku wykrycia pożaru, które powinny być znane i zrozumiałe dla wszystkich pracowników magazynu.

 Te zmiany w przepisach i normach mają na celu nie tylko reakcję na pożar, ale przede wszystkim jego zapobieganie i ograniczenie potencjalnych szkód, jakie może on spowodować. Dlatego tak ważne jest, aby zarządcy magazynów na bieżąco śledzili zmiany w przepisach i dostosowywali swoje procedury operacyjne i bezpieczeństwa.

2. Technologia na straży bezpieczeństwa

 Zaawansowane technologie odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa pożarowego w magazynach wysokiego składowania. W szczególności, systemy detekcji dymu i ciepła, wykorzystujące inteligentne czujniki, stają się nieodzownym elementem strategii prewencyjnych. Te systemy, wyposażone w nowoczesne technologie, oferują znaczące korzyści w zakresie wczesnego wykrywania i reagowania na potencjalne zagrożenia pożarowe.

• Zaawansowane Systemy Detekcji Dymu i Ciepła

Nowoczesne detektory dymu i ciepła to nie tylko tradycyjne czujniki, ale inteligentne urządzenia zdolne do analizowania danych środowiskowych w czasie rzeczywistym. Dzięki zastosowaniu zaawansowanych algorytmów, te systemy potrafią odróżniać fałszywe alarmy od rzeczywistych zagrożeń, co znacznie redukuje ryzyko niepotrzebnych interwencji i związanych z nimi kosztów.

• Inteligentne Czujniki i Lokalizacja Źródła Zagrożeń

Kluczową funkcją nowoczesnych systemów jest ich zdolność do lokalizowania źródeł ciepła i dymu. Czujniki wykorzystują technologię mapowania ciepła, która pozwala operatorom systemów bezpieczeństwa na szybkie zidentyfikowanie dokładnej lokalizacji zagrożenia. To z kolei umożliwia skierowanie odpowiednich zasobów gaśniczych dokładnie tam, gdzie są one najbardziej potrzebne, minimalizując potencjalne szkody.

• Integracja z Systemami Automatyki Budynkowej

Integracja systemów detekcji pożaru z centralnym systemem automatyki budynkowej pozwala na automatyczne zarządzanie nie tylko alarmami, ale również systemami wentylacji, drzwiami przeciwpożarowymi i innymi kluczowymi funkcjami bezpieczeństwa. W przypadku wykrycia pożaru, system może automatycznie uruchomić wentylację w celu usunięcia dymu, zamknąć przeciwpożarowe drzwi i korytarze ewakuacyjne, a także aktywować systemy gaśnicze.

• Rozwój i Innowacje w Technologiach Detekcyjnych

Ostatnie innowacje w technologii sensorów obejmują rozwój czujników IoT (Internet of Things), które mogą być połączone w sieci i zarządzane zdalnie. Te inteligentne urządzenia mogą wymieniać dane między sobą, co pozwala na jeszcze szybsze i bardziej zintegrowane reakcje na zagrożenia pożarowe. Ponadto, postępy w sztucznej inteligencji i uczeniu maszynowym otwierają nowe możliwości dla przewidywania i zapobiegania pożarom jeszcze przed ich wystąpieniem.

 Dzięki ciągłemu rozwojowi i implementacji zaawansowanych technologii, magazyny wysokiego składowania mogą znacznie zwiększyć swoje bezpieczeństwo pożarowe, zapewniając lepszą ochronę zarówno zasobów materialnych, jak i ludzi pracujących w tych obiektach.

Zdj.2. Ostrzeżenie o ewakuacji w razie pożaru

3. Zarządzanie ryzykiem i szkolenia

 Zarządzanie ryzykiem pożarowym oraz systematyczne szkolenia pracowników stanowią kluczowe elementy strategii bezpieczeństwa w magazynach wysokiego składowania. Skuteczne zarządzanie ryzykiem wymaga kompleksowego podejścia, które obejmuje identyfikację potencjalnych zagrożeń, ocenę ich wpływu oraz implementację odpowiednich środków zaradczych. 

• Identyfikacja i ocena ryzyka

Proces zarządzania ryzykiem rozpoczyna się od szczegółowej identyfikacji źródeł potencjalnego ryzyka pożarowego. Obejmuje to nie tylko analizę fizycznych aspektów magazynu, takich jak rodzaj i rozmieszczenie materiałów łatwopalnych, ale również ocenę procedur operacyjnych i zachowań pracowników. Następnie przeprowadzana jest ocena ryzyka, która pozwala określić prawdopodobieństwo wystąpienia pożaru oraz potencjalne konsekwencje dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników oraz infrastruktury.

• Planowanie i implementacja środków zapobiegawczych

Na podstawie przeprowadzonej oceny ryzyka, organizacja powinna opracować plan działań zapobiegawczych, który może obejmować zarówno zmiany techniczne (np. instalacja dodatkowych systemów detekcji i gaśniczych), jak i organizacyjne (np. modyfikacja procesów pracy i procedur ewakuacyjnych). Ważne jest, aby wszystkie zaplanowane działania były regularnie przeglądane i aktualizowane w odpowiedzi na nowe zagrożenia lub zmiany w przepisach prawnymi.

• Szkolenia bezpieczeństwa

Regularne szkolenia z zakresu bezpieczeństwa pożarowego są niezbędne do zapewnienia, że wszyscy pracownicy są świadomi potencjalnych zagrożeń i wiedzą, jak postępować w przypadku pożaru. Szkolenia powinny obejmować instruktaż dotyczący korzystania ze sprzętu gaśniczego, procedur ewakuacyjnych oraz pierwszej pomocy. Szkolenia te powinny być dostosowane do specyfiki danego magazynu i regularnie aktualizowane, aby odzwierciedlać wszelkie zmiany w procedurach lub nowe zagrożenia.

• Integracja i monitorowanie

Ważne jest, aby wszelkie działania związane z zarządzaniem ryzykiem i szkoleniami były zintegrowane z ogólnym systemem zarządzania bezpieczeństwem w magazynie. Regularne audyty i przeglądy pozwolą na ocenę skuteczności podejmowanych działań i dokonanie niezbędnych korekt.

 

Wnioski

 Wraz z rozwojem magazynów wysokiego składowania, wymagania dotyczące bezpieczeństwa pożarowego stają się coraz bardziej złożone i wymagające. Nowe przepisy, zaawansowane technologie oraz rosnące znaczenie zarządzania ryzykiem i szkoleń pracowników sprawiają, że operatorzy magazynów muszą być na bieżąco z najnowszymi trendami i rozwiązaniami w dziedzinie ochrony przeciwpożarowej. Tylko w ten sposób można zapewnić maksymalne bezpieczeństwo i minimalizować ryzyko wystąpienia katastrofalnych pożarów.

 Bezpieczeństwo pożarowe w magazynach wysokiego składowania to nieustanny proces adaptacji i doskonalenia, który wymaga zaangażowania wszystkich uczestników procesu magazynowego – od projektantów, przez operatorów, po pracowników magazynowych.

Źródła:

https://fireproof24.pl/przepisy-ppoz-w-magazynie-kluczowe-informacje/

https://arslege.pl/rozporzadzenie-ministra-infrastruktury-w-sprawie-warunkow-technicznych-jakim-powinny-odpowiadac-budynki-i-ich-usytuowanie/k218/s3074/

https://www.wagnergroup.com/pl/centrum-prasowe/informacje-prasowe/artykuly-prasowe/article/ochrona-przeciwpozarowa-w-magazynach-wysokiego-skladowania.html

https://www.maglo.com.pl/stronaglowna

https://www.nm.pl/artykul/od-ognia-temperatury-i-strat-w-towarach