Na co zwrócić uwagę przy zakupie wózka widłowego?
W dzisiejszych czasach wózki widłowe są niezbędne do przemieszczania towarów, rozładunku bądź przewożeniu ich po terenie magazynu lub hali produkcyjnej. Wiele firm stoi przed nie lada wyzwaniem w sytuacji, kiedy musi zakupić nowy towar w postaci wózka/ów widłowych do swojego przedsiębiorstwa. Decydując się na zakup takich urządzeń należy wziąć pod uwagę nie tylko ich przeznaczenie, ale również rodzaj napędu (wiadomo, że w pomieszczeniach zamkniętych najlepiej sprawdzą się wózki z napędem elektrycznym, ze względu na emisję szkodliwych spalin w wózkach widłowych napędzanych np. gazem). Warto również zwrócić uwagę na udźwig wózka widłowego, rodzaj masztu, wybór odpowiednich wideł czy rodzaj kół jezdnych oraz na tworzywo, z którego są one wykonane. O niektórych z wyżej wymienionych aspektach pisaliśmy już w poprzednich artykułach.
Rys. 1. Najważniejsze elementy budowy wózka widłowego
Co należy zrobić tuż po zakupie wózka widłowego? Jakie wymagania trzeba spełnić, aby wózek mógł być dopuszczony do użytku?
Koniecznością po zakupie wózka widłowego jest jego rejestracja w UDT, czyli w Urzędzie Dozoru Technicznego, który zajmuje się sprawdzaniem, czy urządzenia są poprawnie wykorzystywane oraz czy ich stan techniczny jest właściwy. Rejestracja takiego pojazdu jest niezbędna do tego, aby wózek czy to spalinowy czy elektryczny mógł być eksploatowany.
Aby prawidłowo zarejestrować wózek widłowy należy złożyć specjalnie do tego przeznaczony wniosek do Urzędu Dozoru Technicznego. Każdy wniosek powinien być uzupełniony o:
- specyfikację techniczną pojazdu,
- schematy układów,
- instrukcję obsługi rejestrowanego wózka,
- certyfikat pochodzenia,
- DTR (dokumentacja techniczno – ruchowa) wózka widłowego.
Wielu zapewne pomyśli, co to jest ta dokumentacja techniczno – ruchowa? A więc jest to dokumentacja, inaczej paszport opracowany dla każdej maszyny z osobna składający się z:
- charakterystyki i danych ewidencyjnych,
- rysunku zewnętrznego urządzenia,
- wykazów wyposażenia normalnego i specjalnego,
- schematów kinematycznych, pneumatycznych i elektrycznych,
- schematów funkcjonowania,
- instrukcji użytkowania, konserwowania jak i również instrukcji BHP,
- normatyw remontowych,
- wykazu części zamiennych jak i zapasowych,
- wykazu faktycznie posiadanego wyposażenia,
- wykazu załączonych rysunków.
Jeżeli wniosek składany o rejestrację dotyczy nowego urządzenia należy do niego również uzupełnić o dwa komplety dokumentów rejestracyjnych, natomiast jeżeli chodzi o wózki używane potrzebna jest kserokopia ostatniego protokołu i decyzji o dopuszczeniu do rejestracji.
Opisany wyżej proces jest procesem wstępnym przy rejestracji. Kolejnym etapem jest badanie techniczne pojazdu. Badanie to wykonuje się w celu weryfikacji faktycznego stanu wózka widłowego.
Rodzaje przeglądów i badań wózków widłowych oraz ich terminy.
Każdy wózek widłowy dopuszczony do użytku powinien przechodzić wszelkie niezbędne badania w terminie. Od formy dozoru technicznego, jaką sprawuje nad pojazdami UDT, zależą terminy ich przeglądów. Wpływ na terminy takich przeglądów mają również wytyczne producenta dotyczące konkretnego wózka. Jeżeli jednak producent nie zamieści konkretnych wytycznych, przeglądy odbywają się zgodnie z rozporządzeniem ministerialnym. Każde badanie znacząco różni się od siebie formą, charakterem, terminami jak i częstotliwością wykonywania. Do najważniejszych rodzajów zalicza się:
- przegląd codzienny (wykonuje się go zarówno przed jak i po pracy przez każdego operatora konkretnego wózka widłowego, operatorzy muszą nadzorować poprawny stan urządzenia, poziom naładowania baterii w przypadku wózków widłowych elektrycznych, ilość paliwa, ilość cieczy chłodzącej oraz poziom oleju hydraulicznego w przypadku wózka spalinowego; każdy taki przegląd sprawności wózka należy odnotować w Książce Eksploatacji),
- przeglądy konserwacyjne (do przeprowadzania takich przeglądów upoważnieni są tylko i wyłącznie odpowiednio przeszkoleni konserwatorzy wózków widłowych; badanie tego rodzaju ma na celu wykrycie wszelkiego rodzaju usterek i awarii oraz sprawne ich usunięcie),
- przeglądy okresowe (badania tego typu wykonują tylko państwowi urzędnicy UDT; sprawdzają oni stan techniczny oraz dokumentację pojazdu w celu wykluczenia z użycia pojazdów niesprawnych oraz tych, które mogą zagrażać zdrowiu bądź życiu pracowników).
Jak już wyżej wspomnieliśmy, jeżeli producent nie wskaże wytycznych dotyczących przeglądów konserwacyjnych, odbywają się one co:
- 30 dni (wózki z pełnym nadzorem technicznym),
- 60 dni (wózki o dozorze ograniczonym).
Przeglądy okresowe wózków widłowych z pełnym nadzorem wykonuje się co roku, natomiast w przypadku wózków z ograniczonym nadzorem wykonuje się tylko badania doraźne co dwa lata.
Pewnie wielu z was zastanawia się, które rodzaje wózków podlegają pod pełny nadzór, a które pod ograniczony. A więc poniżej przedstawimy Państwu podział na te wózki, które pod który nadzór podlegają.
Urządzenia podlegające pod pełen nadzór techniczny:
- wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia z podestem lub fotelem dla operatora (czyli wszystkie popularne wózki czołowe widłowe spalinowe, elektryczne, a także paletowe elektryczne z miejscem dla operatora),
Rys. 2. Wózek widłowy elektryczny 4-kołowy
- wózki jezdniowe z osobą obsługującą podnoszoną razem z ładunkiem,
Rys. 3. Wózek widłowy kompletacyjny
- wózki jezdniowe z wysięgnikiem.
Urządzenia podlegające pod ograniczony nadzór techniczny:
- wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia, prowadzone i zdalnie sterowane spoza pojazdu (czyli paleciaki elektryczne bez miejsca dla operatora).
Istnieją również wózki,które nie podlegają nadzorowi technicznemu, a są nimi wózki paletowe ręczne.
Jak zdobyć uprawnienia na wózek widłowy? Rodzaje uprawnień oraz długość ich obowiązywania.
Jedynym sposobem na uzyskanie uprawnień do obsługi wózków widłowych oraz zostanie ich operatorem jest odbycie odpowiedniego kursu oraz uzyskanie pozytywnego wyniku z egzaminu. Osoba ubiegająca się o takie uprawnienia po spełnieniu wszystkich wymagań otrzymuje certyfikat potwierdzający uzyskanie uprawnień, który wydawany jest z reguły w trzech językach: polskim, niemieckim i angielskim.
Dokumentem upoważniającym do prowadzenia wózków widłowych, bez ograniczenia czasowego jest:
legitymacja UDT wystawiana po zdanym egzaminie państwowym przez Urząd Dozoru Technicznego,
- Książka Operatora wystawiana przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie.
Osoby, które chcą uzyskać powyższe uprawnienia muszą spełniać wymienione niżej wymagania:
- powinny mieć ukończone 18 lat,
- posiadać odpowiednie badania lekarskie orzekające brak przeciwwskazań do wykonywania pracy kierowcy,
- ukończyć kurs dla operatorów wózków widłowych (potwierdza to stosowne świadectwo informujące o nabytych kwalifikacjach),
- posiadanie imiennego zezwolenia pracodawcy na kierowanie wózkiem na terenie zakładu bądź hali magazynowej,
- prawo jazdy odpowiedniej kategorii (tylko i wyłącznie w przypadku poruszania się wózkiem widłowym po drogach publicznych).
Poniżej przedstawiamy również rodzaje uprawnień na opisywanie wcześniej urządzenia:
- III WJO – Wózki jezdniowe podnośnikowe prowadzone i zdalnie sterowane (najniższa kategoria uprawnień, obejmuje wózki naładowne, unoszące, ciągnikowe i podnośnikowe, które sterowane są z poziomu roboczego za pomocą dyszla),
- II WJO – wózki jezdniowe podnośnikowe z wyłączeniem specjalizowanych (najpopularniejsza i najczęściej wybierana kategoria, dzięki niej możemy obsługiwać wózki jezdniowe z dowolnym napędem oraz bez ograniczenia wysokości podnoszenia i udźwigu),
- I WJO – wózki jezdniowe podnośnikowe, w tym specjalizowane (do tego rodzaju uprawnień zalicza się obsługę wózków jezdniowych specjalizowanych ze zmiennym wysięgnikiem oraz te, które podnoszą się do góry jednocześnie z ładunkiem i operatorem).
Rys. 4. Zaświadczenie potwierdzające zdobycie uprawnień do prowadzenia wózka widłowego
Otrzymany certyfikat po ukończeniu kursu na operatora wózków widłowych jest certyfikatem bezterminowym.
Podsumowując, każdy wózek widłowy musi zostać zarejestrowany przed wcześniejszym użytkiem oraz każda osoba pracująca z takimi wózkami powinna posiadać odpowiednie uprawnienia, które potwierdza stosowny certyfikat. Należy również pamiętać, że każdy eksploatowany pojazd przechodzi stosowne przeglądy w zależności od rodzaju dozoru jakim został objęty. Mamy nadzieję, że ten artykuł odpowie Państwu na wszelkie pytania związane z tematem wymagań prawnych wózków widłowych oraz ich poprawnym użyciem. Liczymy na to, że wyżej przedstawione informacje będą dla Państwa przydatne przy zmaganiu się z procesem rejestracji wózka widłowego w Państwa firmie. W razie jakichkolwiek pytań dotyczących naszych urządzeń bądź procesem ich rejestracji oraz wymaganiami z nimi związanymi zapraszamy do kontaktu.
Źródła:
[1] https://www.maglo.com.pl/Stronaglowna
[2] https://www.prawo.pl/kadry/uprawnienia-na-wozki-widlowe-przepisy,194004.html
[3] https://awans-bhp.pl/materialy-szkoleniowe/czasowe-uprawnienia-udt-od-1-czerwca-2019-roku/